Önceki yazıda bastırılmış duyguların nasıl oluştuğu, onları fark etme, adlandırma ve ifade etme süreçleri ele alındı. Bu yazıda ise bir adım ileri gidiyoruz: Bastırılmış duygular ifadesinden sonra nasıl işlemden geçirilebilir, kişilik içinde nasıl yeniden bütünleşebilir, ve yeniden yapılandırılmış bir benlik hangi yollarla kurulabilir, bunlara odaklanıyoruz.
İfade → İşleme Geçişi
Duyguları fark etmek ve ifade etmek büyük bir adımdır, ancak bu adım tek başına yeterli değildir. İfade edilen duygu, işlenmeyip bırakıldığında tekrar bastırılma riskine sahiptir. Dolayısıyla ikinci aşama olarak şunlar devreye girer:
- Duygusal Çözümleme: Hangi durum, olay ya da ilişki bu duyguyu tetikliyor?
- Bağlantı Kurma: Bastırılmış duygu ile geçmiş yaşantılar (örneğin çocukluk deneyimleri, travmalar) arasında köprüler kurmak.
- Anlamlandırma: Bu duygu hayatınızda ne anlam taşıyor? “Neden şimdi çıktı?” sorusu önemli.
Yeniden Entegrasyon ve Benlik Yeniden Yapılandırması
Bastırılmış duygular genellikle “benliğin dışındaki parçalar” gibi yaşanır. İyileşme süreci, bu parçaların yeniden benlik içinde yer bulmasına yöneliktir:
Benlik Entegrasyonu: Öfke, üzüntü, korku gibi duygular da sizsiniz. Onları dışlamak yerine “benim bir parçam” olarak kabul etmek.
Yeni İçsel Diyaloglar: İçsel eleştirmen, suçluluk gibi seslerle kurduğunuz ilişkiyi dönüştürmek. Örneğin:
“Ben başarısızım.” → “Ben çabalıyorum, bu süreçte değerliyim.”
Yaşam Senaryosu Güncellemesi: Bastırılmış duygular, birçok kez eski yaşam senaryolarına bağlıdır. Bu senaryoları güncellemek, yeni davranış biçimleri geliştirmek önemlidir.
Dalgalanmalar ve Sabır
Bu tür bir derin çalışma düzeyi, genellikle inişli-çıkışlıdır. Bazı günler ilerleme hissedersiniz, bazı günler duygular yeniden yoğun hissedilebilir:
- Gerileme Olarak Görme: Yoğun bir duygu dalgası “başarısızlık” değil, sürece ait doğal bir parçadır.
- Destek Sistemleri: Terapist, destek grupları, güvenli arkadaş/akrabalar bu süreçte büyük rol oynar.
- Dil ve Zaman: Kendinize zaman tanıyın, bu entegrasyon bir gece içinde gerçekleşmez.
Bütüncül Yaklaşımlarla Derinleştirme
Önceki yazıda psikodinamik, BDT ve somatik yöntemler ele alınmıştı. Bu devam adımında, bu yaklaşımların birlikte nasıl kullanılabileceğine bakalım:
Bütüncül Yaklaşım: Örneğin bir seansa psikodinamik yöntemle geçmişe dair keşif yapılırken, bir diğer seansta somatik çalışma — nefes, beden taraması — ile duygusal enerji salımı sağlanabilir.
Rutin Uygulamalar:
- Günlük duygu taraması
- Bedensel farkındalık egzersizleri
- Yazı veya sanat yoluyla ifade
Süreklilik: Terapi dışı günlük yaşamda da bu araçları kullanmak, entegrasyonun kalıcılığını artırır.
Uygulama Önerileri: Derinleşmiş Çalışma için
- Haftalık “Duygu İnceleme” Saati: Kendinize 30 dakika ayırın; o hafta hangi duygular yoğunlaştı, neyle bağlantılı olabilirdi?
- Duygu Haritalama: Bastırılmış hissettiğiniz duyguya dair bir çizim veya yazı yapın: nasıl bir hissiyat, hangi renkler, nerede hissediliyor?
- Beden Bilgi Günlüğü: Gün içinde bedeninizin hangi bölümünde gerginlik/yoğunluk hissettiniz? O an ne düşünüyordunuz? Daha sonra nasıl rahatladınız?
- “Eski Senaryo” Defteri: Geçmişte sizi şekillendiren tecrübeleri ve o tecrübeye dair içsel mesajları yazın. Ardından “Bugünkü senaryo” başlığı altında bu mesajları yeniden değerlendirin: hâlâ geçerli mi? Değilse ne değişti?
Sonuç
Bastırılmış duygularla yüzleşmek sadece bir başlangıçtır. Asıl iş, onları ifade ettikten sonra işleyip benlik içinde yeniden konumlandırmaktır. Bu süreç, cesaret, rehberlik ve süreklilik gerektirir. Ancak sonunda, eski parçalarıyla bütünleşmiş bir benlik ve ruhsal açıdan daha özgür bir yaşam mümkündür.
