“Depresyon, bastırılmış olanın sesi olabilir” ifadesi, ruhsal dünyamızın derinlerinde saklanan duyguların, çözülmemiş çatışmaların dışavurumu olarak anlaşılabileceğini öne sürer. Önceki yazıda depresyonun psikodinamik temellerini ele aldık; şimdi bu bastırılmış duygularla nasıl yüzleşebiliriz, onları nasıl ifşa edebiliriz, hangi yollar bizi iyileşmeye götürür, bunları konuşalım.
“Bastırma” Nedir? Ve Neden Oluşur?
Bastırma, kişinin kabul etmediği ya da ifade etmekten kaçındığı duyguları bilinç dışına itmesidir.
Genellikle çocuklukta öğrenilir: “Üzgün olma”, “Kızma”, “Gururuna zarar verir” gibi yorumlarla duygular susturulur.
Bu duygular zamanla pasif hale gelir, “sessiz” bir enerji olarak benlik içinde dolaşır.
Depresyon belirtileri, bu bastırılmış duyguların dolaylı dışavurumlarıdır: karamsarlık, değersizlik hissi, içsel boşluk.
Bastırılmış Duygularla Yüzleşmenin Aşamaları
- Farkındalık (Awareness)
- İlk adım, ruhsal deneyimlerde “ne oluyor?” demektir.
- Hangi duyguları reddediyoruz? Hangi anlarda kendimizi “duymazlığa alıyoruz”?
- Duygusal “sessizlik” anlarını tespit etmek (ani mutsuzluklar, boşluk hissi, ani sinirlenmeler) faydalıdır.
- Adlandırma ve İfade Etme
- Farkına vardıklarımızı içsel olarak adlandırmak: “Bu kızgınlık, üzüntü, karşılanmamış bir beklenti olabilir.”
- Yazı, resim, sanat, şiir, beden hareketi gibi yollarla ifade etmek
- Sessizce tutulmuş duygular, “dudaklarla söylenemeyen hikayeler” gibidir; onları dışsal bir dile dönüştürmek gerekir.
- Güvenli Ortamda Açılma
- Terapötik ilişki çok önemlidir: “İfade etmekten korktuğum şeyi burada söyleyebilirim.”
- Terapist ile oturumlar bu duyguların açığa çıkmasına, işlenmesine izin verir.
- Grup terapileri, destek grupları da “sen yalnız değilsin” hissi kazandırabilir.
- İçsel Diyalog Kurma
- Bastırılmış duygular genellikle içsel eleştirmen, suçluluk, kıskançlık gibi şekillerde görünür.
- Bu seslerle “karşı konuşmalar” geliştirmek (örneğin: “Başarısızım” sesiyle “Çabalarım yeterli olmasa da değerliyim” sesi arasında denge kurmak).
- Günlük cümlelerle “şu sesi duyuyorum” demek, mesafe oluşturur.
- Yeniden Entegrasyon
- Bastırılmış duygular, benliğin dışına atılmış parçalar gibidir; onları entegrasyona açmak, birleştirmek gerekir.
- “Kızgınlık” da “üzüntü” de biziz; bunları dışlamak yerine benlikle bütünleştirmek.
- Bu süreç bazen inişli çıkışlıdır; sabır ve rehberlik önemlidir.
Bütüncül Yaklaşımlar: Psikodinamik, BDT ve Somatik Yöntemler
- Psikodinamik terapi, duygusal kökenlere iner, bastırılmış ile yüzleşir.
- Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT), duyguların düşünce ve davranışla ilişkisini gündeme getirir ve “geçiş köprüleri” sağlar.
- Somatik (bedensel) yaklaşımlar: nefes çalışmaları, yoga, beden farkındalığı, titreme terapileri (TRE) gibi yöntemler, duyguları beden düzeyinden serbest bırakmaya yardımcı olabilir.
Uygulama Önerileri: Gündelik Hayatta Küçük Adımlar
- Duygu Defteri Tutma Her gün 5–10 dakika: bugün içimde ne hissettim? Onu nasıl adlandırırım?
- Beden Tarama Egzersizleri Gerginlik hissettiğiniz bölgelerde: nefes, gevşeme odaklı teknikler.
- Duygu Kartları Kızgınlık, üzüntü, utanma, hayal kırıklığı gibi duygular yazılı kartlar, hisleri tanımlamaya yardımcı olur.
- Sanat / Yazı Terapisi Deneyimlerinizi resim, şiir, otomatik yazı şeklinde dışa vurun.
- Küçük Paylaşımlar Güvendiğiniz biriyle “bugün içimde bu duygu vardı” demek, yalnız olmadığınızı hissettirir.
Sonuç
Depresyon, yalnızca bir “ruh hali bozukluğu” değil; bastırılmış duyguların, ifade edilemeyen ihtiyaçların bir çağrısıdır. Bu çağrıyı duyup yanıtlamak; bastırılmış olanla yüzleşmek, kendini anlama sürecine girmek cesaret ister.
Ama unutmayın: İyileşme bir dönüşümdür, rehberli bir ilişki ve süreçlerle mümkündür. Bastırılmış sesler, yeniden duyulmayı, anlaşılmayı bekler. Ve sessizlik içinde saklanmış olan sizi yeniden tamamlayabilir.
